ايراني زير علم ديکتاتوري نمي رود
سعيد حجاريان
سعيد حجاريان در مقاله اي در همايش دولت مدرن در دانشگاه تهران، بعد از مدت ها سکوت بررسي تازه اي درباره وضعيت کشور ارائه داد و از جمله گفت مگر ميشود دولتي كه مشروعيتش را از مردم نگرفته و جيبش را هم از جاي ديگر پر كرده، به فكر افزايش درآمد سرانه مردم باشد تا شايد و احتمالاً پس از آن افزايش درآمد سرانه و به تبع آن كورسويي هم از دموكراسي پيدا شود؟ در بخش ديگري از مقاله مدير روزنامه تعطيل شده صبح امروز تاکيد شده که ايراني ها حتي ممکن است شهروندان خوبي براي دموکراسي نباشند اما به يقين زير علم ديکتاتوري هم سينه نخواهد زد.
در بخشي از مقالهء سعيد حجاريان که خود نتوانست آن را به علت ضعف قرائت کند با عنوان «دولت مدرن و شرايط آن» شروط لازم دولت مدرن آمده است: نخستين شرط دولت قوهء نفاذ است. هماني كه انگليسيها به آن ميگويند: penetration . قوهء نفاذ اعم از قوه مجريه است. بهترين برابري براي آن قلمرو است. قلمرو واژهاي است مركب، تشكيل شده از دو جزو: قلم و رو. قلم كه نماد فرمان است و رو هم از مصدر رفتن نماد حوزهء نفوذ. جايي كه قلم سلطان را تا آنجا ميخوانند و محترم ميدارند. شايد pen در penetration به همان معناي قلم در قلمرو باشد. قلمرو دولت را بايد دقيقاً شناخت; مثلاً ممكن است قلمرو شاه تا دروازه بابهمايون بيشتر نباشد. اما ايران كجا و باب همايون كجا؟ در واقع شرط اول دولت اين است كه قلمرو دولت و مرزهاي سرزمينياش با هم منطبق باشند.
در قسمت ديگري با عنوان "نوع نفوذ دولت در قلمرو" گفته شده: شرط دوم نوع نفاذ دولت است. كيفيت و چگونگي نفاذ هم مهم است. نفاذ يعني چه؟ نفاذ يعني توان سركوب عريان. مثلاً توان سركوبي كه قوهء قهريه دارد. اما دولت ابعاد مختلف هم دارد.
به گفته حجاريان در بخش دولت و ايجاد رفاه: دولت بايد بتواند از هرم آبراهام مازلو كم كم بالا برود. يعني در مرتبهء نخست، امنيت و ايمني ايجاد كند. شرط لاينفك هر دولتي ايجاد امنيت در مقابل دشمنان خارجي بوده است. همچنين دولت بايد بتواند از هرج و مرج داخلي هم جلوگيري كند. در هرم مازلو پس از امنيت، به خوراك و پوشاك ميرسيم. يعني دولت بايد بتواند از احتكار، قحطي و مرگومير جلوگيري كند. دليل نظارت دقيق دولتها بر واحدهاي مقياس و ميزان و خلوص سكههاي ضرب شده و جلوگيري از ضرب سكه قلب، همين است. دولت بايد بتواند فضا و شرايط مناسب خريد و فروش را ايجاد كند. دولت بايد بتواند سرپناه براي مردم ايجاد كند. اين همان دولت رفاه و چتر تامين اجتماعي است. اگر دولت اين كارها را انجام داد ميتوان گفت;خودش را مستقل نگه داشته است. به خصوص در دنياي رقابتي و عصر جهاني شدن. اگر وظيفه دولت در ايجاد امنيت در زمان جنگ و در مقابل دشمن خارجي است، در فضاي رقابتي و عصر جهاني شدن دولت بايد بتواند قابليت و زمينهء رقابت در داخل و خارج از كشور را فراهم كند. دولت از يك نگاه، يك سربازخانهء بزرگ است و از نگاه ديگر، يك بنگاه بزرگ.
به گفته مشاور سابق توسعه سياسي رييس جمهور: نخستين شرط، مشروعيت دولت است و چگونگي كسب اين مشروعيت. يعني هم مهم است كه دولت مدرن مشروع باشد و هم مهم است كه اين مشروعيت چگونه كسب و از چه طريقي بيان شود. دولتهاي مدرن نميتوانند منبع مشروعيت را بر منابع سنتي استوار كنند: «منابعي مثل: خون، خاك، نسب، نژاد، حق الهي. كاريزما و نظاير اينها.امروزه برخلاف ساليان پيش رواج انديشه قراردادگرايي از يكسو و گسترش امواج گوناگون دموكراسي از سوي ديگر باعث شده است كه حق حاكميت ملتها به رسميت شناخته شود و البته حق حاكميتي كه برمبنايي دموكراتيك به منصه ظهور رسيده باشد.حجاريان سه خاستگاه براي دولت مدرن قائل شده. به گفته وي هگليها اعتقاد دارند روح مطلق در سير و سلوك خود از سه مرحله عبور ميكند: خانواده، جامعهء مدني و دولت. اگر تجميع قدرتي نباشد و اگر اين قدرت تجميع شده به انباشت و استمراري نرسد هر نوع توزيع قدرتي در واقع توزيع ضعف است. ضعف همان و هرج و مرج هم همان. قصه پرغصهء تاريخ ايران هم اينچنين است. همين كه دولتي ايجاد نشد تا قدرت را تجميع كند و استمرار بخشد; به همين دليل تاريخ ايران چيزي نيست جز ادوار پيدرپي استبداد و هرج و مرج.
دولت مطلقه در واقع ميخواهد با ميانبر زدن در تاريخ، عقبماندگيها را جبران كند; مثلاً در كشورهاي توسعه يافته، بورژوازي توسعهء صنعتي را ايجاد كرده است اما دولت مطلقه وقتي ميبيند بورژوازي و جامعهء مدني ضعيف است خودش آستينها را بالا ميزند تا توسعهء صنعتي ايجاد كند.
در اين بخش از سخنان خود حجاريان که بعد از سوء قصدي که توسط گروه هاي تندرو عليه وي صورت گرفته به دشواري سخن مي گويد و راه مي رود به شرايط روز پرداخته و گفت پس از روي كار آمدن دولت نهم و حتي قبلتر از آن، بعد از قضاياي مجلس هفتم و انتخابات بعدي در گوشه و كنار اردوي اصلاح طلبان زمزمههايي به گوش ميرسد. زمزمههايي كه معمولاً پشت نقاب انتقاد از پوپوليسم و دموكراسي پوپوليستي است اما در واقع همان حرفهاي قديمي است اندر باب اولويت توسعه بر دموكراسي يا نشان دادن اينكه با چه حدي از درآمد سرانه، چقدر دموكراسي ميتوان داشت و اينكه تا توسعه صنعتي و خصوصيسازي در كشور محقق نشود، دموكراسي سرابي بيش نيست.
به گفته وي مساله، محدود به سياسيون يا اقتصاديون نيست. روشنفكران هم گويا از تاريخ درس نگرفتهاند.اين حرفها، يعني اينكه فعلاً به توسعهء اقتصادي و افزايش درآمد سرانه فكر كنيم و دموكراسي را بگذاريم براي روز مبادا، حرفهاي جديدي نيستند.آقاي لئونارد پاي هم كه در زمان محمد رضا به ايران آمده بود توصيه اش به محمد رضا همين بود. ميگفت;دموكراسي مال درآمد سرانهء بالاي 6000دلار در سال است و شما فعلاً كاري با دموكراسي نداشته باشيد و بچسبيد به همان درآمد سرانه. درست است كه رابطه معناداري ميان توسعهء اقتصادي و دموكراسي وجود دارد اما اين رابطه به قول منطقيون ضروري نيست و الزاماً توسعه اقتصادي علت دموكراسي نيست. توسعه ميتواند محرك دموكراسي باشد و حتي تسهيلكننده آن، اما نميتوان اثبات كرد كه دموكراسي نميآيد مگر بعد از توسعه اقتصادي و نميتوان اثبات كرد كه دموكراسي ضرورتاً ميآيد پس از توسعه اقتصادي. كشورهاي حاشيهء خليج فارس را با درآمد سرانه بالاي 25000 دلار نگاه كنيد. كدامشان دموكراسي دارد؟ كدامشان پارلمان و انتخابات و احزاب جدي و موثر دارد ؟ البته بايد ديد كه با مدافعان اين ايده تا كجا ميتوان موافقت داشت و همدل بود؟ ما بايد خصال و ويژگيهاي پاتريمونيال دولت در ايران را از بين ببريم. در واقع نياز به يك پروژه پاتريمونيالزدايي داريم.
حجاريان سپس از حضار سئوال کرد مگر ميشود دولتي كه مشروعيتش را از مردم نگرفته و جيبش را هم از جاي ديگر پر كرده، به فكر افزايش درآمد سرانه مردم باشد تا شايد و احتمالاً پس از آن افزايش درآمد سرانه و به تبع آن كورسويي هم از دموكراسي پيدا شود؟ اين خيال خام خود فريبي است و نعل وارونه.مردم ايران شايد هنوز شهروندان خوبي براي دموكراسي نباشند و مشتاقانه از يك فعاليت دراز آهنگ و طاقتفرساي اصلاحطلبانه براي دموكراتيك كردن دولت كاملاً و مستمراً حمايت نكنند، اما يقيناً زير علم ديكتاتوري هم سينه نخواهند زد
منبع:روز
چند خبر (در صورت نياز مي توانيد از وبلاگ زير فيلتر شكن در يافت نماييد)
HTTP://WWW.SANSOOR.BLOGSPOT.COM
برگزاري ميتينگ نهضت آزادي ايران در روز پنج شنبه-
WWW.MIZANNEWS.NET
- ايران فعال ترين مشتري بازار سياه هسته اي
WWW.IRANASRAR.COM
- ديدگاه نيويورك تايمزدرباره فاصله گرفتن حزب شيعه عراق از ايران
WWW.MIZANNEWS.NET
- مجوز انجمن اسلامي دانشگاه علامه طباطبايي لغو شد
سعيد حجاريان در مقاله اي در همايش دولت مدرن در دانشگاه تهران، بعد از مدت ها سکوت بررسي تازه اي درباره وضعيت کشور ارائه داد و از جمله گفت مگر ميشود دولتي كه مشروعيتش را از مردم نگرفته و جيبش را هم از جاي ديگر پر كرده، به فكر افزايش درآمد سرانه مردم باشد تا شايد و احتمالاً پس از آن افزايش درآمد سرانه و به تبع آن كورسويي هم از دموكراسي پيدا شود؟ در بخش ديگري از مقاله مدير روزنامه تعطيل شده صبح امروز تاکيد شده که ايراني ها حتي ممکن است شهروندان خوبي براي دموکراسي نباشند اما به يقين زير علم ديکتاتوري هم سينه نخواهد زد.
در بخشي از مقالهء سعيد حجاريان که خود نتوانست آن را به علت ضعف قرائت کند با عنوان «دولت مدرن و شرايط آن» شروط لازم دولت مدرن آمده است: نخستين شرط دولت قوهء نفاذ است. هماني كه انگليسيها به آن ميگويند: penetration . قوهء نفاذ اعم از قوه مجريه است. بهترين برابري براي آن قلمرو است. قلمرو واژهاي است مركب، تشكيل شده از دو جزو: قلم و رو. قلم كه نماد فرمان است و رو هم از مصدر رفتن نماد حوزهء نفوذ. جايي كه قلم سلطان را تا آنجا ميخوانند و محترم ميدارند. شايد pen در penetration به همان معناي قلم در قلمرو باشد. قلمرو دولت را بايد دقيقاً شناخت; مثلاً ممكن است قلمرو شاه تا دروازه بابهمايون بيشتر نباشد. اما ايران كجا و باب همايون كجا؟ در واقع شرط اول دولت اين است كه قلمرو دولت و مرزهاي سرزمينياش با هم منطبق باشند.
در قسمت ديگري با عنوان "نوع نفوذ دولت در قلمرو" گفته شده: شرط دوم نوع نفاذ دولت است. كيفيت و چگونگي نفاذ هم مهم است. نفاذ يعني چه؟ نفاذ يعني توان سركوب عريان. مثلاً توان سركوبي كه قوهء قهريه دارد. اما دولت ابعاد مختلف هم دارد.
به گفته حجاريان در بخش دولت و ايجاد رفاه: دولت بايد بتواند از هرم آبراهام مازلو كم كم بالا برود. يعني در مرتبهء نخست، امنيت و ايمني ايجاد كند. شرط لاينفك هر دولتي ايجاد امنيت در مقابل دشمنان خارجي بوده است. همچنين دولت بايد بتواند از هرج و مرج داخلي هم جلوگيري كند. در هرم مازلو پس از امنيت، به خوراك و پوشاك ميرسيم. يعني دولت بايد بتواند از احتكار، قحطي و مرگومير جلوگيري كند. دليل نظارت دقيق دولتها بر واحدهاي مقياس و ميزان و خلوص سكههاي ضرب شده و جلوگيري از ضرب سكه قلب، همين است. دولت بايد بتواند فضا و شرايط مناسب خريد و فروش را ايجاد كند. دولت بايد بتواند سرپناه براي مردم ايجاد كند. اين همان دولت رفاه و چتر تامين اجتماعي است. اگر دولت اين كارها را انجام داد ميتوان گفت;خودش را مستقل نگه داشته است. به خصوص در دنياي رقابتي و عصر جهاني شدن. اگر وظيفه دولت در ايجاد امنيت در زمان جنگ و در مقابل دشمن خارجي است، در فضاي رقابتي و عصر جهاني شدن دولت بايد بتواند قابليت و زمينهء رقابت در داخل و خارج از كشور را فراهم كند. دولت از يك نگاه، يك سربازخانهء بزرگ است و از نگاه ديگر، يك بنگاه بزرگ.
به گفته مشاور سابق توسعه سياسي رييس جمهور: نخستين شرط، مشروعيت دولت است و چگونگي كسب اين مشروعيت. يعني هم مهم است كه دولت مدرن مشروع باشد و هم مهم است كه اين مشروعيت چگونه كسب و از چه طريقي بيان شود. دولتهاي مدرن نميتوانند منبع مشروعيت را بر منابع سنتي استوار كنند: «منابعي مثل: خون، خاك، نسب، نژاد، حق الهي. كاريزما و نظاير اينها.امروزه برخلاف ساليان پيش رواج انديشه قراردادگرايي از يكسو و گسترش امواج گوناگون دموكراسي از سوي ديگر باعث شده است كه حق حاكميت ملتها به رسميت شناخته شود و البته حق حاكميتي كه برمبنايي دموكراتيك به منصه ظهور رسيده باشد.حجاريان سه خاستگاه براي دولت مدرن قائل شده. به گفته وي هگليها اعتقاد دارند روح مطلق در سير و سلوك خود از سه مرحله عبور ميكند: خانواده، جامعهء مدني و دولت. اگر تجميع قدرتي نباشد و اگر اين قدرت تجميع شده به انباشت و استمراري نرسد هر نوع توزيع قدرتي در واقع توزيع ضعف است. ضعف همان و هرج و مرج هم همان. قصه پرغصهء تاريخ ايران هم اينچنين است. همين كه دولتي ايجاد نشد تا قدرت را تجميع كند و استمرار بخشد; به همين دليل تاريخ ايران چيزي نيست جز ادوار پيدرپي استبداد و هرج و مرج.
دولت مطلقه در واقع ميخواهد با ميانبر زدن در تاريخ، عقبماندگيها را جبران كند; مثلاً در كشورهاي توسعه يافته، بورژوازي توسعهء صنعتي را ايجاد كرده است اما دولت مطلقه وقتي ميبيند بورژوازي و جامعهء مدني ضعيف است خودش آستينها را بالا ميزند تا توسعهء صنعتي ايجاد كند.
در اين بخش از سخنان خود حجاريان که بعد از سوء قصدي که توسط گروه هاي تندرو عليه وي صورت گرفته به دشواري سخن مي گويد و راه مي رود به شرايط روز پرداخته و گفت پس از روي كار آمدن دولت نهم و حتي قبلتر از آن، بعد از قضاياي مجلس هفتم و انتخابات بعدي در گوشه و كنار اردوي اصلاح طلبان زمزمههايي به گوش ميرسد. زمزمههايي كه معمولاً پشت نقاب انتقاد از پوپوليسم و دموكراسي پوپوليستي است اما در واقع همان حرفهاي قديمي است اندر باب اولويت توسعه بر دموكراسي يا نشان دادن اينكه با چه حدي از درآمد سرانه، چقدر دموكراسي ميتوان داشت و اينكه تا توسعه صنعتي و خصوصيسازي در كشور محقق نشود، دموكراسي سرابي بيش نيست.
به گفته وي مساله، محدود به سياسيون يا اقتصاديون نيست. روشنفكران هم گويا از تاريخ درس نگرفتهاند.اين حرفها، يعني اينكه فعلاً به توسعهء اقتصادي و افزايش درآمد سرانه فكر كنيم و دموكراسي را بگذاريم براي روز مبادا، حرفهاي جديدي نيستند.آقاي لئونارد پاي هم كه در زمان محمد رضا به ايران آمده بود توصيه اش به محمد رضا همين بود. ميگفت;دموكراسي مال درآمد سرانهء بالاي 6000دلار در سال است و شما فعلاً كاري با دموكراسي نداشته باشيد و بچسبيد به همان درآمد سرانه. درست است كه رابطه معناداري ميان توسعهء اقتصادي و دموكراسي وجود دارد اما اين رابطه به قول منطقيون ضروري نيست و الزاماً توسعه اقتصادي علت دموكراسي نيست. توسعه ميتواند محرك دموكراسي باشد و حتي تسهيلكننده آن، اما نميتوان اثبات كرد كه دموكراسي نميآيد مگر بعد از توسعه اقتصادي و نميتوان اثبات كرد كه دموكراسي ضرورتاً ميآيد پس از توسعه اقتصادي. كشورهاي حاشيهء خليج فارس را با درآمد سرانه بالاي 25000 دلار نگاه كنيد. كدامشان دموكراسي دارد؟ كدامشان پارلمان و انتخابات و احزاب جدي و موثر دارد ؟ البته بايد ديد كه با مدافعان اين ايده تا كجا ميتوان موافقت داشت و همدل بود؟ ما بايد خصال و ويژگيهاي پاتريمونيال دولت در ايران را از بين ببريم. در واقع نياز به يك پروژه پاتريمونيالزدايي داريم.
حجاريان سپس از حضار سئوال کرد مگر ميشود دولتي كه مشروعيتش را از مردم نگرفته و جيبش را هم از جاي ديگر پر كرده، به فكر افزايش درآمد سرانه مردم باشد تا شايد و احتمالاً پس از آن افزايش درآمد سرانه و به تبع آن كورسويي هم از دموكراسي پيدا شود؟ اين خيال خام خود فريبي است و نعل وارونه.مردم ايران شايد هنوز شهروندان خوبي براي دموكراسي نباشند و مشتاقانه از يك فعاليت دراز آهنگ و طاقتفرساي اصلاحطلبانه براي دموكراتيك كردن دولت كاملاً و مستمراً حمايت نكنند، اما يقيناً زير علم ديكتاتوري هم سينه نخواهند زد
منبع:روز
چند خبر (در صورت نياز مي توانيد از وبلاگ زير فيلتر شكن در يافت نماييد)
HTTP://WWW.SANSOOR.BLOGSPOT.COM
برگزاري ميتينگ نهضت آزادي ايران در روز پنج شنبه-
WWW.MIZANNEWS.NET
- ايران فعال ترين مشتري بازار سياه هسته اي
WWW.IRANASRAR.COM
- ديدگاه نيويورك تايمزدرباره فاصله گرفتن حزب شيعه عراق از ايران
WWW.MIZANNEWS.NET
- مجوز انجمن اسلامي دانشگاه علامه طباطبايي لغو شد
0 نظرات:
ارسال یک نظر